De Energiefixers071 gaan in Leiden langs bij huizen van woningcorporaties met een laag energielabel om met huurders te praten over wat zij nodig hebben om energie te besparen. Ze gaan ook direct concreet aan de slag om het huis energiezuiniger te maken. Huurders kunnen gebruik maken van een uitgebreid pakket aan gratis energiebesparende maatregelen ter waarde van zo’n 200 euro. Die maatregelen, worden ter plekke aangebracht. Energiefixers071 is een projecttteam van 4 betaalde medewerkers met een groep lokaal opgeleide energiefixers. Ik ging eind juni bij hen op bezoek uit nieuwsgierigheid naar hoe zij te werk gaan.

Greet Meesters, de projectleider geeft aan: ‘Ik werk nu zo’n 25 jaar in het sociaal domein, veel met wat de overheid noemt ‘moeilijk bereikbare doelgroepen’. Maar van die term moeten we af. Mijn ervaring is: Je moet gewoon naar mensen toegaan en hen motiveren en dan gaan ze gewoon meedoen. Je moet aandacht geven, kwaliteit leveren en betrouwbaar zijn.’

Als ik doorvraag naar hoe ze te werk gaan, blijkt de aanpak goed doordacht te zijn. Ze hebben al een eerste klusronde voor Ons Doel in Leiden Zuidwest achter de rug waar ze veel van hebben geleerd. Zo hebben ze bijvoorbeeld vanaf klusronde 2 besloten om grote klachten terug te koppelen aan de woningbouwcorporatie, zodat deze sneller kunnen worden opgelost. Ook bleek dat er in veel huizen vochtproblemen zijn en problemen met schimmel. Dus geven ze hierover ook tips.

Hoe kom je in contact?

De tweede klusronde is recent uitgevoerd voor Portaal in Leiden Noord. Van de corporaties krijgen ze de adressen door van huurhuizen met een laag energielabel in een bepaalde buurt. Vervolgens is het de kunst om in gesprek te komen met de bewoners van deze adressen. Greet geeft aan: ‘Je krijgt maar 1 of 2 kansen om achter de voordeur te komen. Als je bewoners benadert, doe het dan goed.’ In de opleiding tot energiecoach gaat het dan ook veel over vaardigheden om contact te maken met bewoners, hoe voer je het gesprek? De technische aspecten leren de energiecoaches grotendeels on the job.’

De aanpak qua communicatie die tot nu toe goed bevalt is dat mensen bij de start in een bepaalde buurt eerst zowel een flyer over het project als een brief van hun woningcorporatie in de bus krijgen. Deze herhaling helpt en bovendien kan het team verwijzen naar de brief van de corporatie als ze gaan aanbellen. Daarna organiseren ze een voorlichtingsbijeenkomst voor bewoners in de buurt waarin verteld wordt wat de actie inhoudt. Greet: ‘De bewoners die daar komen zijn vaak waardevolle mensen voor de wijk, waar je wellicht op een later moment weer samen mee kan optrekken voor andere initiatieven in de wijk. Dat resultaat is misschien minder tastbaar, maar minstens net zo belangrijk.’

Snel na de bewonersavond gaan ze bij de adressen aanbellen op zaterdag. Dat aanbellen doen ze met zijn tweetjes, liefst in een koppel van man en vrouw. Vervolgens zijn er vaste klusdagen gepland waarop het team in de buurt aan de slag gaat.  Als het gelukt is een huurder te interesseren voor een huisbezoek, maken ze hiervoor een afspraak. Ze geven een afspraakkaart met de datum mee als herinnering. Hier staat ook een naam en telefoonnummer van een contactpersoon op waardoor mensen makkelijker persoonlijk contact leggen met vragen of als ze de afspraak toch moeten afzeggen. En de bewoner krijgt bij het maken van de afspraak vast een cadeautje mee in het kader van energiebesparing: een douchetimer.

Simpele communicatie en anderstaligen

Duidelijk is dat het team goed rekening houdt met anderstalige inwoners of mensen die om andere redenen minder goed kunnen lezen. Het voorlichtingsmateriaal is overzichtelijk met weinig tekst, korte zinnen en veel illustraties en/of foto’s. Ze hebben mensen in het team die ook Arabisch, Engels, Frans of Turks spreken. En ze gaan altijd op zoek naar een geschikte vrijwilliger met een andere taalachtergrond als de taal een barrière blijkt te zijn in het contact met een bewoner.

Het huisbezoek zelf

Het huisbezoek zelf duurt maximaal 2 uur. Ze lopen het huis langs met behulp van een vaste checklist, onder andere om te kijken welke energiebesparende maatregelen zinvol zijn. Ze vragen of ze ook naar het energiecontract en energieverbruik mogen kijken. Ook checken ze of bewoners last hebben van schimmel, vocht of lekkage en geven deze signalen door aan de woningcorporatie die er dan mee aan de slag gaat. Daarna volgt het echte ‘klusbezoek’ waarin de energiebesparende maatregelen worden aangebracht.

Community building

De Energiefixers071 en de corporaties zien deze actie ook als een mooie mogelijkheid om meer te doen aan community building. Bij elk klusbezoek wordt daarom gevraagd of mensen zelf ook Energiefixer zouden willen worden of dat ze mensen kennen die dat zouden willen worden. Greet: ‘Er zijn mensen die we hebben ontmoet in de eerste klusronde als bewoner wiens huis we bezochten, die nu in opleiding zijn tot energiecoach en zelf meewerken in deze tweede klusronde.’

Ook vragen ze of bewoners andere ideeën hebben iets te gaan doen voor een betere buurt. Denk bijvoorbeeld aan de speeltuin opknappen of afval prikken. Aan het eind van ieder bezoek laat het team een map achter met veel informatie voor bewoners. De folders in deze map neemt de Energiefixer persoonlijk door, samen met de bewoner. Er zit bijvoorbeeld een folder in over BuZz waar men taalles kan volgen of hulp kan krijgen bij het gebruik van de PC. Ook zit er een folder in van het Leids Steunloket Migranten die onder andere advies geven over energiemaatregelen en hulp bij het aanvragen van de energietoeslag. In de map zitten ook tips om energie te besparen en om het leefklimaat in huis op peil te houden. Op deze laatste plaat staan ook tips over wat te doen als je schimmel in huis hebt (door de Energiefixers ontworpen).

Samenwerking met de gemeente

Vanuit de gemeente zit er een folder in de map met energiebesparende tips en met informatie over de subsidieregeling voor een duurzame koelkast. Greet: ’Ik denk dat er in de toekomst meer te halen zou zijn uit de samenwerking met de gemeente. We hebben hier een team vrijwilligers dat goed op de hoogte is van de behoeftes van bewoners met een laag inkomen en dat al bij veel mensen achter de voordeur is geweest. Dit team is altijd bereid om mee te denken over nieuwe minimaregelingen, zodat deze goed uitvoerbaar zijn en er ook gebruik van wordt gemaakt.’

Meer weten?

Wil je meer weten over de Energiefixers071 of je laten inspireren door het ontwikkelde voorlichtingsmateriaal? Zie dan voor de contactgegevens  Energiefixers071.

Foto: Winand Stut